Kadınlarda Kanser Erken Teşhis Muayenesi

KADINLARDA KANSER ERKEN TEŞHİS MUAYENESİ

Son yirmi yıl içinde jenital organların kanserlerinin teşhi­sinde ve tedavi yöntemlerinde büyük ilerlemeler olmuştur. Ül­kemizde de bu muayene yöntemleri ve tedavi yöntemleri uygu­lanmaktadır. Fakat Türkiye’de genel olarak kadınlarda kanser ile ilgili konularda belirsiz bir korku vardır. Belki de “kanser­den korkma, geç kalmaktan kork” kampanyası altında ve geç kalmanın belirlenmediğinden dolayı kadınlarda bu korku oluş­maktadır.
Kadınlarda bilindiği gibi en fazla görülen kanserler servix dediğimiz, döl yatağının kanseri ve meme kanseridir. Kadınlar, eğer yılda iki defa, diğer bir deyimle altı ayda bir defa kadın hastalıkları ve doğum uzmanına giderek kanser erken teşhis check-up muayenesini yaptırırlarsa, eğer kötü yolda bir geliş­me var ise, bu muayene sonunda verilere göre yüzde yüz hayat­ları kurtulmuş olur. Burada mühim olan hastanın herhangi bir şikâyeti olmadan hekime altı ayda bir gitmesi ve kontrol olma­sıdır. Bilindiği gibi erken safhada yapılan teşhis ve tedavi ile başarı oranı o derece yüksektir. Bizim gayemiz kanseri displazi dediğimiz en erken safhada veyahut carsinoma insitu dediğimiz erken safhada teşhis edebilmektir. Çünkü bu safhada, yani kli­nik olarak herhangi bir şikâyet ortaya çıkmadan, kanser sade­ce hücresel seviyede değişmeler yaparken teşhis konulabilirse o zaman tedavide başarı oranı yüzde yüzdür. Ve hasta yüzde yüz kurtulur. İşte bu sebepten kadınlara servikal smear (okunuşu: smir) test sitolojik muayene yöntemini önermekteyiz. Bu smea-re PAP-smer de denemektedir. Burada bilmeniz gereken diğer önemli bir nokta da şudur: Aşağı yukarı kanser bu bölgede geli­şirken, yani klinik olarak kanama veyahut çeşitli akıntı şeklin­de veyahut cinsel birleşmeden sonra kanamaların oluşması gibi belirtiler vermeden önce, uzun yıllar hücresel seviyede gelişme gösterir. Ve bu zaman zarfında hastanın herhangi bir şikâyeti yoktur. Diğer bir deyimle aşağı yukarı kanser klinik olarak bir şikâyet ortaya çıkarmadan sekiz, dokuz yıl içerisinde bu bölge­de gelişir. İşte bu smear test dediğimiz test altı ayda bir yapıla­cak olursa, mutlaka bu erken safhada tanı imkânı çıkacaktır. Bu nedenle kadmlar cinsel birleşmeye başladıktan itibaren, (her kadına göre cinsel birleşme yaşı değişmektedir) yılda iki defa bu kanser testim yaptırmalıdırlar.

Bu test nedir? Nasıl yapılmalıdır?
Hasta jinekolojik mua­yene masasında normal muayene pozisyonunda yatar. Hasta ke­sinlikle bu muayenede herhangi bir acı duymaz. Önce speku-lum dediğimiz özel bir metal aletle iç bölgeye yani döl yatağı­nın ağzına bakılır. Bu aletle bakılırken gayet basit plastik veya­hut tahta bir spatül ile dölyatağı ağzından deydirilerek oradaki hücrelerin spatüle geçmesi sağlanır. Ve bu bir cam lama yayılır ve özel metodlarla hücreler tespit edilip, boyanıldıktan sonra, mikroskopta incelenir. Bu şekilde gözle görülmeyen değişmeler mikroskop teşhisi ile ortaya çıkmış olur. Mikroskop muayene­sinden sonra, eğer şüpheli bir durum var ise, o zaman mutlaka kolposkopi muayenesi yapılmalıdır.

KOLPOSKOP MUAYENESİ
Bu muayene de döl yatağı ağzını ayrıntılı bir şekilde incele­meye yarayan bir yöntemdir. Bunda da yine hasta herhangi bir acı veya rahatsızlık duymaz. Kolposkop denilen alet özel ışık ve mercekleri ile muayene edilen bölgeyi detaylı olarak büyüte­rek gösteren bir alettir. Dolayısıyla bu aletle yapılacak muaye­neden de çekinmeye gerek yoktur. Bu kolposkopi muayenesin­de de yine bir şüphe var ise, üçüncü aşama mutlaka servix böl­gesinden, yani döl yatağı ağzından bir muayene maddesinin alın­ması, yani ufak bir biopsi yapılmasıdır. Biopsi yapılması üçüncü aşamadır. Ve alınan ufak parça pataloğa gönderilerek pata-loğun teşhisine göre kesin teşhis konmuş olur. Biliyorsunuz kan­serin veyahut kanser öncesi gelişmelerin değişik sınıflandırma­ları vardır ve patalogtan gelecek neticeye göre kadın hastalıkla­rı uzmanı gerekli olan ameliyat planını çizer.

Özetleyecek olursak kadında erken teşhis muayenesi,

1-      Jenital bölge muayenesi,

2-      Koltuk altı ve meme muayenesi,

3-      Smear teştten oluşmaktadır.

Smear test şüpheli gelirse, o zaman kolposkopik muayene yapılmakta, kolposkopik muayenede şüpheli bir bulgu var ise, bu bulgu serviks bölgesinde yani dölyatağı ağzından alınan biopsinin patalog tarafından değerlendirilmesi ile konulur. Bun­lar dışında herhangi bir şekilde sırf gözle bakılarak bir ameli­yata karar vermek veyahut bir teşhis koymak bugünkü bilgile­re göre tıbbi hata olur. Bu nedenle bütün kadınların da bu te­davi yöntemlerini bu teşhis yöntemlerini bilmelerinde fayda var­dır. Eğer hastalar bilgili olurlarsa o toplumlarda doktorlar da zorlanarak daha iyi daha kaliteli olmaya yönelirler.

Smear testinin neticeleri nasıl değerlendirilir:

1-    Normal olması: Burada hücreler normal yapıya sahiptir­ler. Hücrelerin çekirdekleri normaldir. Ve preparatun tümüyle görünümü normaldir.

2-    Şiddetli iltihapi değişiklikler: Belirti gelmeyebilir, fakat döl yolunda akıntı, bazen de bu akıntının getirdiği ufak şikâ­yetler olabilir. Bazı hallerde ilaç tedavisinden sonra simirin tek­rarlanması, üç ay sonra tekrarlanması önerilir.

3-    Erken kanser belirtileri.

4-    Kanser.