Gebelik Nasıl Oluşur?

Uzmanların gebeliğin ilk haftasını hesaplama işi biraz karışıktır. Bunun sebebi aslında birinci ayın ortasına gelmeden tam olarak gebe sayılmamanızdır. Gebe kalma ancak ikinci haftanın sonunda gerçekleşir ve gebeliğin resmi başlangıcı budur. Ondan önce bedeniniz gebeliğe hazırlanmaktadır.

1 ve 2. Haftalar Size biraz tuhaf gelebilir ama gebeliğinizin ilk haftası aslında gebe kalmadan önceki son âdet döneminizin başlangıcıdır. Peki, neden böyle? Doktorlar ve diğer tıp uzmanları doğum yapacağınız tarihi saptarken son âdet kanamanızın başlangıcından itibaren 40 hafta olarak hesaplarlar. Bu da, bebeğiniz ana rahmine henüz düşmediği halde âdet kanamanızı gebeliğinizin bir parçası olarak kabul ettikleri anlamına gelir. Gebe kalma genelde son âdet kanamanızın başlangıcından iki hafta sonra gerçekleşir.

Gebelik Nasıl Oluşur?: Bedeniniz âdet kanaması sırasında, yumurtalığınızdaki bir yumurtanın büyümesini sağlayan folikül uyarıcı adı verilen bir hormon salgılamaya başlar. Yumurta, yumurtalığmızda folikül adı verilen küçük bir boşluğun içinde olgunlaşır. Âdet kanaması bittikten birkaç gün sonra vücudunuz luteinizan hormon adı verilen bir hormon salgılamaya başlar. Bu hormon folikülün şişmesine, yumurtalık duvanm yırtarak yumurtayı salmasına neden olur. Buna ovülasyon (yumurtlama) denir. İki yumurtalığınız vardır ama bir âdet döneminde bunlardan sadece birinde ovülasyon oluşur. Yumurta, yavaş yavaş rahimle yumurtalığı birbirine bağlayan dölyatağı borusuna ilerlerken kendisini dölleyecek bir sperm bekler. Yumurtalığınızla fallop tüpünün birleştiği noktadaki fimbriya adı verilen parmak biçimindeki yapılar, yumurtlama gerçekleştiğinde yumurtayı yakalayarak normal rotasında ilerlemesini sağlar. Eğer bu dönemde veya öncesinde cinsel ilişkide bulunursanız, gebe kalabilirsiniz. Şu veya bu sebeple döllenme gerçekleşmezse, yumurta ve rahim cidarınız kanamaya başlar. Döllenme İşte her şey burada başlıyor. Sizin yumurtanızla partnerinizin spermi birleşerek tek bir hücre oluşturur ki bu olağanüstü bir olaylar zincirinin başlangıç noktasıdır. Bu mikroskobik hücre defalarca bölünecek ve 38 hafta sonra 2 trilyondan fazla hücreden oluşan bir insana yani sizin erkek ya da kız bebeğinize dönüşecektir.

Bu süreç partnerinizle cinsel ilişkide bulunmanızla başlar. Partneriniz boşaldığında, vajinanıza 1 milyon sperm hücresinden oluşan tohum bırakır. Her bir spermin, onu sizin yumurtanıza doğru iten kırbaca benzer, uzun bir kuyruğu vardır. Yüzbinlerce sperm sizin üreme kana-lınız boyunca yüzerek ilerler. Vajinanız-dan rahim ağzına (serviks) doğru hareket eder, rahimden de fallop tüpüne (döl yatağı borusu) girer. Bu hareket sırasında birçok sperm telef olur ve döl yatağı borusuna sadece bir kısmı ulaşır. Tek bir sperm bu yolculuğu başanyla tamamlayıp yumurtanızın duvanm deldiğinde döllenme meydana gelir.

Yumurtanızın etrafında korona radiata adı verilen besleyici hücrelerden oluşan bir zar ve zona pelusida adı verilen jelatinimsi bir kabuk vardır. Yumurtanızı dölle mek için partnerinizin sperminin bu zan delmesi gerekir. Bu aşamada yumurtanız 0,0127 cm çapındadır ve gözle görülemeyecek kadar küçüktür.

100 kadar sperm yumurtanızın duvarını delmek için uğraşır ve birkaçı da dış yumurta kapsülüne girmeye başlayabilir. Ama sonunda sadece tek bir sperm başarıya ulaşarak yumurtanın içine girer. Sonra da yumurtanın zan değişir ve diğer bütün spermler dışarıda kalır. Bazen yumurtalıkta birden fazla folikül olgunlaşır ve döl yatağı borusuna birden fazla yumurta düşer. Eğer yumurtaların her biri bir sperm tarafından döllenirse, çoğul doğum gerçekleşir.

gebeliğin oluşumu

Sperm yumurtanızın merkezine girdiğinde, iki hücre birleşerek zigot (döllenmiş yumurta) adı verilen tek hücreli bir birim oluşturur. Zigotta 23’ü sizden, 23’ü partnerinizden olmak üzere 46 kromozom vardır. Bu kromozomlarda bin-lerce gen vardır. Bu genetik malzeme bebeğinizin cinsiyetini, saç ve göz rengini, boy ve kilosunu, yüz hatlarını ve bir ölçüde de zekâsını ve kişiliğini belirleyen bir şablon gibidir.

3 ve 4. Haftalar Bebeğiniz ana rahmine düştükten sonra derhal işe koyulur. Sürecin bir sonraki aşaması hücre bölünmesidir. Döllenmeden hemen hemen 12 saat sonra, tek hücreli zigot iki hücreye bölünür. Sonra o iki hücrenin her biri de ikiye bölünür. Her 12 saatte bir hücre sayısı iki katına çıkarak bu böyle devam eder. Hücreler, zigotun fallop tüpünden rahme doğru yaptığı yolculukta bölünmeye devam ederler. Döllenmeyi takip eden yaklaşık’ üç gün içinde küçük bir duta benzeyen 13-32 arası özellik taşımayan hücrelerden oluşan bir küme haline gelir. Bu aşamada bebeğinize morula adı verilir. Ve artık rahme girmek üzere fallop tüpünü terk eder.

Döllenmeden dört beş gün sonra, 500 hücre sayısına ulaşan bebeğiniz rahmin içindeki hedefine varır. Bu süre zarfında, yekpare hücre kitlesinden, sıvıyla dolu bir boşluğun etrafına dizilmiş bir grup hücreye dönüşüp blastokist adını almıştır. Blastokistin iç bölümünde bebeğe dönüşecek olan kompakt bir hücre kümesi vardır. Trofoblast adı verilen dış hücre katmanı bebeğinizi gelişimi süresince besleyecek olan plasentaya dönüşecektir.

Blastokist rahme vardıktan sonra rahim yüzeyine bir müddet tutunur. Daha sonra rahim zarını aşındıracak bir takım enzimler salgılar. Böylece blastokist rahme yerleşme imkanı bulur. Bu, genelde döllenmeden bir hafta kadar sonra gerçekleşir. Döllenmeden 12 gün sonra blastokist yeni evine iyice yerleşmiştir. Endometriyum adı verilen rahim cidarına iyice tutunarak sizin kanınızdan beslenir.

Yine döllenmeden 12 gün kadar sonra plasenta oluşmaya başlar. Önceleri blastokistin duvarından küçücük uzantılar çıkar. Bu çıkıntılardan, küçük kan daman dolgulu doku kümeleri oluşur. Koryon vilusları adı verilen bu kümeler, rahmin kılcal damarları arasında büyür ve zamanla plasentanın büyük bir bölümünü kaplar.

Ana rahmine düştükten 14 gün sonra yani son âdet kanamasından dört hafta sonra bebeğiniz 0,1016 cm uzunluğundadır. Zamanla tüm doku ve organlarını oluşturacak üç farklı katmana bölünmüştür.

Dışderi (ektoderm); Bu üst tabaka, bebeğinizin bedeninin orta hattında nöral tüp adı verilen bir oyuk oluşturacaktır. Bebeğinizin beyni, omuriliği, omurilik sinirleri ve omurgası burada gelişecektir.

Ortaderi (mezoderm) Orta hücre tabakası bebeğinizin kalbinin, ilkel dolaşım sisteminin (kan damarları, kan hücreleri ve lenf damarlan) ilk oluşumlarını meydana getirecektir. Kemiklerin, kasların, böbreklerin ve yumurtalık veya hayaların temeli de burada atılacaktır.

Içderi (endoderm) İç hücre tabakası mukoz zarlarla kaplanmış basit bir tüpe dönüşecek ve bebeğinizin ciğerleri, bağırsakları ve idrar torbası burada oluşacaktır.