Sağlık Kontrolleri

SAĞLIK KONTROLLERİ

Vücudunuzun tıbbi gereksinimlerini her aianda akıllıca bir biçimde karşılamakla hastalık hastası ol­mak arasında çok duyarlı bir denge vardır. Kimi dok­torlar düzenli denetim yapmak yanlışı değildirler; ne­den olarak da hastalarının kendilerini gereksiz yere rahatsız ettiklerini, bu denetimlere kafalarını taktık­larını ve normal değerlerin dışında olsa da doktorun önemsiz bulduğu bir sonuç yüzünden paniğe kapıl­dıklarını söylerler. Bu yüzden sağlık denetiminden geçmeden önce bu kararınızı doktorunuzla tartışma­lısınız. Doktorunuz size tamamen karşı çıkmadıkça, yapılacak her türlü muayene ve tahlil için onun da onay mı alm. En iyi doktor-hasta ilişkisinde, doktor denetimin gerekli olduğunu belirtmeli ve kendisi ya­pamıyorsa sizi güvendiği bir uzmana göndermelidir.
Düzenli sağlık denetimlerinizden hemen hepsini kendiniz yapmaya hazır olmalısınız ve ancak uzman gerekince doktora başvurmalısınız. Bu durumda bile, înisiyatif sizde olmalı ve doktorun bir denelim öner­mesini beklememelisiniz. İsterseniz, kendiniz muaye­nelerin takvimini tutun, böylece gelecek muayenenin ne zaman olduğunu, ne zaman tekrarlanması gerektiğini anımsayıp doktora kendiliğinizden gidebilirsiniz. Çoğu kez doktor sizin sağlığınızı düşünüp sorumlulu­ğunuzu bütünüyle üstlenemeyecek kadar meşgul ola­caktır. Bu sorumluluğu üstlenip gerekli gördüğünüz ilgiyi istemek size düşer.
Bir test yapılmadan önce ne olacağını, testin na­sıl yapılacağını, testin neyi araştırdığını öğrenin. So­nuçların ne zaman hazır olup bunları kimin yorumla­yacağını bildiğinizden emin olun. Doktorunuzdan so­nuçları sizin de anlayacağınız bir dille anlatmasını is­teyin. Daima kötü haber beklemeyin, yoksa sağlık de­netimleri bir angarya haline gelir, gereğinden fazla sıkılırsınız ve sonunda denetim yaptırmaktan tama­men vazgeçersiniz.

Sağlık denetimlerinin amacı hastalığı uzun va­dede önlemektir. Başka bir deyişle, gelecek için bir si­gorta poliçesidir. Doktorunuz bu görüşte olmayabilir ve denetim isteğinizi anlamayabilir. Onunla bu konu­yu açıkça ve enine boyuna görüşmeye hazır olun, çün­kü onun dengeli görüşleri sizin için önemlidir. Aile­nizin ve sizin tıbbi hikâyenizi yıllardır izleyen biri ola­rak denetime gerçekten gerek duymuyorsa, ona gü­vensizlik duymayın; bu görüşler sağlığınızla gereğin­den fazla ilgilenmenizi engelleyebilir. Ne var ki, unut­mayın, bir hasta olarak düzenli sağlık denetimin­den geçmek sizin hakkınızdır ve doktorunuz bunu yapmaz ya da sizi yapacak birine yoUamazsa, bunu yapacak bir doktor bulmak da hakkınızdır. Mamogra-fi gibi kimi özelleşmiş muayeneler yakın çevrenizde yapılmıyor olabilir; bu durumda bunları yaptırmak için yolculuk yapmayı göze almalısmız. Doktorunuz halinizden hiç arılamıyorsa, ve zaten genelde kadın­ların sorunlarını pek ciddiye almıyorsa, o zaman doktorunuzu değiştirmekle iyi edersiniz. Sizin aradığınız, kadın sorunlarından anlayan, onlara anlayışla yakla­şan, gerekirse istediğiniz yardımı size verecek, kendi veremezse başka birini önerecek bir doktordur. Ne yazık ki erkek doktorların çoğu bu tanımlamaya uy­mamaktadır ve bir kadın doktor aramak zorunda ka­lınmaktadır. Hakettiğiniz ilgiyi vermediği için bir er­kek doktoru bırakmak zorunda olduğunuzu hissedi­yorsanız, lütfen bu konuyu önce kendisiyle tartışma­dan bir karar vermeyin. Sizi düş kırıklığına uğrattı­ğını söylerseniz başka kadınlara bir iyilik yapmış olursunuz. Kimbilir, belki de genelde kadın hastalara olan yaklaşımını değiştirebilirsiniz.

Vajinal muayene:
Kadınlar için yazılmış sağlık kitaplarından, kadın­ların vajinal muayeneden ya nefret ettikleri ya da .hoşlandıkları izlenimi uyanmaktadır, özellikle Ame­rikalı kadınlar arasında, ergenlik çağından başlaya­rak düzenli muayeneler yaptırmanın sağlık için büyü­lü bir reçete olduğu kanısı yaygındır. Öte yanda, san­ki büyük bir işkenceymiş gibi ‘Vajinal Muayeneden Sağ Çıkmak* gibi yazılar yazılmaktadır. Hiçbir şey gerçekten bu kadar uzak olamaz  vajinal muayene bi­raz rahatsız edebilirse de asla ağrı nedeni olmaz.

Muayeneyi mümkünse iki adet kanaması arasın­da yaptırm (sorununuz anormal kanamalar değilse). 24 saat öncesinden itibaren vajinal bölgeyi yıkama­yın, bir gün önce cinsel ilişkide bulunmuşsanız sperm öldürücü ilaç kullanmayın.

Servikal smear yapacak doktorların çoğu, rutin olarak vajinaya bir ya da iki parmak sokup öbür el ile karından bastırarak bimanuel muayene yapar, iç genital organlar iki elin parmakları arasında hissedilebilir. Bu muayeneden yılda bir kez geçmek yararlı olur. Ancak, rahim boynu, rahim, yumurtalıklar ya da tubalarla ilgili herhangi bir şikayetiniz yoksa zo­runlu değildir.

Vajinal muayenenin önemli bir bölümü de spekulum muayenesidir, çünkü bu alet açıldığı zaman doktorun vajinayı doğrudan doğruya görmesini sağ­lar. Bu yoldan rahim boynu da muayene edilip smear için muayene maddesi alınır.

Vajinal muayene yapılmadan önce soyunmalısınız; daha sonra doktorunuz sırtüstü yatıp bacakları­nızı bükmenizi ve açmanızı, ya da sol tarafınıza ya­tıp sağ bacağınızı göğsünüze doğru bükmenizi söyle­yecektir.

Doktorunuz,

—   adet kanamaları dışında kanama oluyorsa,

—   cinsel ilişkiden sonra kanama oluyorsa,

—   vajinal akmtı varsa,

—   gebelikten kuşkulanıyorsanız ve son adetini­zin üzerinden altı hafta geçmişse (daha önce muaye­ne yapmanın bir anlamı yoktur)

—   servikal smear sonucu anormalse, cinsel ilişki ağrılı oluyorsa,

—   zührevi hastalıklardan kuşkulanıyorsanız,

—   doğum denetim hapı kullanmadan önce, rahim içi araç taktırmadan ya da diafram kullanmadan ön­ce,

—   anneniz size gebeyken dietilstilbestrol hormo­nu almışsa vajinal muayene olmanızı öğütleyebilir.

Servikal smear

Bu test, hücreler, kanser hücresi olmadan önce meydana gelen değişiklikleri fark edebilmemizi sağ­lar .Rahim boynuna ulaşmak için vajinaya bir spekulum sokulup açılır. Doktor rahim boynundan ince bir tabaka hücre sıyırıp bir cam üstüne yayar, tespit edip boyar ve mikroskop altında bakar.

Mümkünse ilk smear testinizi 16 ile 20 yaşlar ara­sında yaptırmalısınız; bundan sonra her yıl, en azın­dan üç yılda bir kez yaptırmalısınız.